سوگواری برای عزیزان:
یکی از مهم‌ترین مسائلی که وقتی فردی عزیزش رو از دست میده ، خوبه بهش دقت کنیم : احترام به شخص داغ دیده است ! حالا این یعنی چی ؟
احترام به شخص داغ دیده یعنی اجازه بدیم اون فرد هرطوری که خواست و راحت بود ، غمش رو ابراز کنه و سوگواری کنه و ما سعی نکنیم کنترلش کنیم !
بگذاریم اگر نیاز داشت داد بزنه ، گریه کنه ، با خودش تنها باشه یا هرکاری که راحت بود انجام بده ! ما باید یادبگیریم و بپذیریم که افراد به نحوه های بسیار متفاوتی از هم سوگواری میکنن و یک قانون کلی برای سوگواری کردن همه وجود نداره ! پس ما باید به نحوه ابراز احساسات همدیگه احترام بگذاریم و با جملات و اعمالمون ، احساسات و غم دیگری رو کوچک نشماریم و با این کار بیشتر بهشون حس بد القا نکنیم !
جملاتی که بهتره به شخص داغ دیده اصلا نگیم:
- ناراحت نباش ! فوت شد راحت شد !
- هممون یک روز می‌میریم دیگه !
- قوی باش ! تو همیشه قوی بودی !
- تو که خودت کوچ / روانشناس هستی ، باید به بقیه کمک کنی
- دیگه باید مراقب( مادرت /خواهرت و…) هم باشی !
- روزانه هزاران نفر دارن میمیرن !
- حالا خیلی هم صمیمی نبودین که !
- جملاتی که بهتره به شخص داغ دیده بگیم :
- خیلی متاسفم ، روحشون در آرامش
- تسلیت میگم و امیدوارم خدا به شما صبر بده
- هر زمانی که خواستی میتونی با من صحبت کنی
- خیلی بهت فکر میکنم
- اگر کمک خواستی من هستم
- درک میکنم که در شرایط روحی خوبی نیستی
- امیدوارم بتونی از این شرایط عبور کنی …
- امیدوارم صبرت بیشتر از غمت باشه
یادمون باشه که … درسته که هدف همه ما کمک به شخص داغ دیده هستش ، ولی یادمون باشه که سهوا:
- احساسات و غم فرد داغ دیده رو کوچک نشمریم
- سعی نکنیم ماجرا رو طبیعی و منطقی جلوه بدیم
- در این شرایط ، شوخ طبعی و تمسخر جایی نداره
- احساسات فرد داغ دیده رو سرکوب نکنیم
- غم فرد داغ دیده رو با دیگری مقایسه نکنیم
- شخص رو برای خوب شدن و قوی موندن تحت فشار نگذاریم
یادمون باشه که وقتی کسی عزیزش رو از دست میده اصلا حال روحی مناسبی نداره و نمیتونه مثل شما به قضایا منطقی نگاه کنه ! چون بخش احساساتش بسیار بیشتر فعال شده حتی ممکنه خشمگین باشه و مدام از خودش سوال کنه که 《 اخه چرا من ؟ 》
پس خیلی مهمه که اطرافیانش در مواجهه به اون اتفاق ، چه واکنشی نشون بدن !
نکته آخر اینکه : شخصی که فوت شده ، برای فرد داغ دیده عزیز بوده و خاطرات و لحظات زیبایی با هم داشتن ! پس دقت کنیم که احساسات بد ، منفی و و تحریک کننده رو در فرد ایجاد نکنیم و فقط سعی کنیم به فرد احساس 《درک شدن 》 بدیم ، حتی گاهی با سکوت و یا یک احوالپرسی ساده ! حتما نباید توصیه ای کنیم !
فردی که عزیزی رو از دست میده خیلی حساسه و بخش منطقیه مغزش اصلا کار نمیکنه
میدونم که نیت همه ما مثبته و میخوایم همدردی کنیم، ولی خیلی دقت کنیم که چه حرفایی میزنیم…
که ناخواسته موجب رنجش خاطر آدمها نشیم …
و حتی از افراد توقع نداشته باشیم که “ قوی باشن ! “ و یا کمتر گریه کنن!
تو کدوم مورد رو تجربه کردی که خیلی ناراحتت کرده و چه مواردی رو به لیست ها اضافه میکنی؟
به نظرت دیگه باید به چه مسائلی در قبال فرد داغدیده دقت کنیم؟
هیچ قانون خاصی برای سوگواری وجود نداره و هرکس یه جوری با غم و اندوهش کنار میاد ، و مغز هرکس در مواجه با از دست دادن، به شکل منحصر به فردی واکنش نشون میده .
ولی نکته مهم اینه که روش سوگواری هرکس محترم هستش ، و هیچ درست و غلطی وجود نداره …
پس اجازه بدیم که افراد هرجور که راحت هستند دوران سوگواریشون رو طی کنن و اونهارو تحت فشار نذاریم که مثلا چرا اینقدر جیغ و داد میکنی ؟
یا اینکه چرا اصلا گریه نمیکنی…
فقط به فرد سوگوار احترام بذاریم و سعی کنیم کنارش باشیم.
« هیچ قانون خاصی برای سوگواری وجود نداره !! »
هیچ الگوی مشخصی رو نمیشه در نظر گرفت ، چون آدمها باهم متفاوت هستند.
و مغز هرکس در مواجه با فقدان و غم و اندوه به شکل منحصر به فردی واکنش نشون میده .
توی این مقاله پنج مرحله سوگ رو از دیدگاه خانم کوبلر راس بررسی کردیم ولی لزوما این مراحل در همه افراد ممکنه طی نشه و یا حتی ترتیبش فرق کنه.
ولی خب در کل خوبه بدونیم که احتمال داره همچین مراحلی رو طی کنیم و همشون طبیعی هستن !
و همچنین اگر توی اطرافیانمون این حالت هارو دیدیم ، سعی کنیم بیشتر درکشون کنیم و فقط کنارشون باشیم تا این مراحل رو طی کنن !
و در ضمن سوگواری فقط برای از دست دادنه عزیزان نیست، ما در زندگی صدها فقدان رو تجربه میکنیم… مثل از دست دادن سلامتی، رد شدن در یک امتحان مهم، مهاجرت ، طلاق و یا جدایی عاطفی و صدها از دست دادن های دیگه ! سوگ، واکنش طبیعی بدن و ذهن ، در مواجه با از دست دادن هستش
۵ مرحله سوگ : فردی که عزیزش رو از دست داده ، معمولا طی چند ماه اول ، احساسات کاملا متفاوتی رو تجربه میکنه ! ولی معمولا همه افراد به نوعی از ۵ مرحله سوگ عبور می‌کنند که توی این مقاله قراره بررسی کنیم
ولی یادت باشه که هیچ دوتا آدمی ، این مراحل رو یکسان و شبیه هم‌تجربه نمیکنن و حتی این ۵ مرحله حالت خطی نداره و ممکنه نوسان داشته باشه !
مرحله اول : انکار
مغز ما برای محافظت از ما ، انگار نمیخواد باور کنه که اون شخص عزیز رو از دست دادیم و به طرز عجیبی از واقعیت فرار میکنه تا درد و رنج کمتری رو تجربه کنیم ! و در واقع انگار ذهنمون داره زمان می‌خره تا بتونه ذره ذره با واقعیت مواجه بشه و این اتفاق تلخ رو پردازش کنه !
مرحله دوم : خشم
خشم بعد از ، از دست دادن یک عزیز ، یکی از رایج ترین احساساته !
فرد حس میکنه دنیا جای عادلانه ای نیست ، و چرا این اتفاق بد باید برای اون می‌افتاده !! ( چرا من ؟؟ ) و حتی گاهی ممکنه رفتارهای پرخاشگرانه از خودش نشون بده ، مثلا اگر در جمعی باشه و یه نفر بخنده ، ممکنه عصبانی بشه که چرا در این شرایط اون داره میخنده !
مرحله سوم : چانه زنی و بهانه تراشی
در این مرحله افراد همش برای خودشون بهانه تراشی می‌کنند و سناریوهای مختلف رو توی ذهنشون بررسی می‌کنند
_ اگه می‌بردیم بیمارستان شاید زنده میموند …
_ اگه ازش بیشتر مراقبت میکردم بیشتر عمر می‌کرد
_ اگر اون روز نمیذاشتم از خونه بره بیرون اینجوری نمیشد
مرحله چهارم : افسردگی
در طول تجربه پردازش غم و اندوه ، زمانی میاد که ذهنمون آروم میشه و بالاخره میتونیم واقعیت رو ببینیم . اینجا دیگه چانه زنی و نمیکنیم ، با اتفاقی که در حال رخ دادنه مواجه میشیم و احساس غم و اندوه رو ، عمیقا احساس میکنیم !
در حین مرحله چهارم ، ممکنه متوجه بشیم که در حال عقب نشینی کردن از زندگی عادیمون هستیم ، کمتر دوست داریم با بقیه در ارتباط باشیم ، کمتر بیرون بریم و و نتونیم احساستمون رو با بقیه در میون بذاریم .
این مرحله غم و اندوه بسیار طبیعیه و مقابله با افسردگی پس از ، از دست دادن یک عزیز ، خیلی میتونه سخت باشه !
مرحله پنجم : پذیرش
مرحله پذیرش اصلا بدین معنا نیست که دیگه درد از دست دادن رو احساس نمیکنیم ! اما دیگه در برابر واقعیت وضعیت خودمون ، مقاومت نمیکنیم و در تلاش نیستیم که موقعیتمون رو تغییر بدیم ! اندوه و پشیمانی هنوز ممکنه در ما وجود داشته باشن ، اما تاکتیک های بقای عاطفی انکار ، چانه زنی و خشم ، کمتر شدن !
یادمون باشه که …
_ ممکنه قبل از اینکه کاملا به مرحله جدید بریم ، از یک مرحله به مرحله دیگه ای بریم و شاید دوباره به عقب هم برگردیم !
_ هیچ دوره زمانی مشخصی برای هیچ یک از این مراحل وجود نداره !
_ ممکنه شخصی مراحل رو نسبتا سریع مثلا در عرض چند هفته ، و دیگری طی چندین ماه طی کنه و هر دو کاملا طبیعیه !
بدون نظر